Pages

31 Ocak 2013 Perşembe

Beynine Bir Kez Hava Değmeye Görsün

Tübitak Popüler Bilim Kitapları Serisi’nden Dr. Frank Vertosick Jr. 'in “Beynine Bir Kez Hava Değmeye Görsün” isimli kitabını İnönü Üniversite PDR bölümü hocalarından Yrd. Doç. Dr. Özcan Sezer’in tavsiyesi üzerine almıştım. Okumak ancak nasip oldu.

Kitap beyin cerrahisi uzmanı olan Amerikalı bir doktorun başından geçen ilginç bazı anıları gerçek kişilerin isimlerini değiştirerek yazmasıyla oluşmuş. Özel olarak da ilgimi çekmesinin yanı sıra, kolay okunabilir olması nedeniyle çok hoşuma gitti, birkaç gün içinde tamamını okudum. beyin cerrahlarının (kendi asistanlık döneminin zorluklarını hatırlattığı için) dışındaki okuyucuların hoşuna gidecek esprili, bilimsel, sürükleyici ve öğretici kitap.

Kitapta anlatılanlar: doktorların, doktorluk öğrencilerinin yaşamları ve tempoları, yükleri hakkında gerçekçi bir izlenim edinilmesi. Yapılan işlerin, muayene, teşhis, tedavi, ameliyat gibi konularda internlerin eğitiminde karşılaşılan aşamalar ve nahoş durumlar, ameliyatta kimlerin hangi kısımları yaptığı, bir doktorun yetişmesindeki aşamalar v.b olaylar dizisi.

Fakat yazar Dr. Frank Vertosick Jr. öylesine ustaca bir anlatımla, teknik detaylara çok fazla girmeden (bazı yerlerde de herkesin anlayabileceği şekilde açıklamalar yaparak) konuları öylesine güzel anlatmış ki kitabın dilindeki akıcılığa tek bir laf söylemek ya da beğenmemek mümkün değil...

Epeyce ilginç hikaye de anlatıyor kitabın yazarı: İlk kez bir hastanın ameliyatında yaptığı hata sonrası kendini toparlaması, zaten durumu iyi olmayan bir bebeği gece nöbetinde hayatta tutmasının beklendiğini sanıp kendisini parçalaması ve asıl durumu ertesi sabah öğrenmesi, beyin cerrahlarının çok sık yaptığı arka omurgadan şırınga iğnesi ile sırta girilip omirilik sıvısının test için alınması, organ nakli yapılacak olan ama halen yaşamakta olan bir hastanın hakkında nakil izin istenmesi, İngiltere de yaptığı stajın ardından İngiltere ve ABD sistemlerini karşılaştırması.

Yazara göre Amerikan sistemi daha çok bürokrasi içinde, doktorun inisiyatif kullanıp karar vermesi İngiltere de daha kolay. İngiltere de teşhiste röntgen tomografi gibi araçların yanı sıra doktorların tecrübeleri ve izlenimleri daha çok işin içine girmekte. Ancak İngiliz sağlık sisteminin altyapı açısından Amerika dan geri olmakla birlikte, Amerika daki gibi tazminat davaları vb. risklerle karşı karşıya gelmediğini belirtmiş.
Başka ilginç bir hikayede, doktorların hastaların ölümlerini gördükçe ölümlerden etkilenmeye karşı bağışıklık kazanmaları, yazarın deyimiyle psikopat olmaları, manevi açıdan kendilerini kolay toparlamaları. İşin bu yönünü kendi açısından anlatıyor kitapta doktor.

Sakın hastalıklar, ameliyatlar ve kötü hikâyelerle dolu iç karartıcı bir kitap diye düşünmeyin çünkü Dr. Vertosick hayatı her yanıyla yaşamasını bilen ve çevresinde gerçekleşen mizahi olayları da ustaca anlatabilen, gözlem gücü kuvvetli iyi bir yazar...

Yazarımızın gerçekten sıkmayan bir üslubu olduğunu görebilmeniz için kitaptan küçük bir kesit aktararak yazımı bitiriyorum:

Hastanede acil bir durum gerçekleştiğinde (bir hastanın durumu ağırlaşıp da acil müdahale gerektiği zaman hastane içindeki doktorları acil durum anonsuyla çağırdıklarında) orada bulunan hasta yakınları ya da diğer hastalar da (aman ne oluyor diye) rahatsız oluyor...

Bunun için hastane personeli de kendi arasında şifreli şekilde anonslar yapıyormuş; “Doktor White, doktor White lütfen danışmaya geliniz...”

(Tabii ki hastanede bir “Doktor White” yok, bu anons sadece acil durum için doktorlara yapılan özel bir çağrı aslında...)

Bir gün böyle ne olduysa 5-6 anonsa koşup durmuşlar ve tam bugün de bitti geçti diye düşündükleri anda yeni bir anons yapılmış... Yönlendirildikleri hasta odasına gittiklerinde bir de bakmışlar ki adamın bir şeyi yok öyle oturuyor...

Doktorlar “Beyefendi acil bir durumunuz yok bizi çağırmak için niye düğmeye bastınız.” diye sormuşlar...

Adam da “Buraya geldiğimden beri bir türlü iyileşemedim, bakıyorum sabahtan beri herkes bu doktor White’ı çağırıyor, eh bir bildikleri vardır herhalde çok iyi bir doktor olmalı ki adamı çağırıp duruyorlar bari bana da o baksın diye düşündüm.” demiş :)



0 yorum:

Yorum Gönder